Sektör tekelleştimi Dizi sektöründe neler oluyor?
7 Ocak'ta "Ezel" isimli bir sosyal medya kullanıcısının gazeteci Fuat Uğur'un 26 Eylül 2024'te TV 100'de yazdığı bir yazının bir bölümünü paylaşması üzerine dizi sektörüne dair ciddi bir tartışma gündeme geldi. 26 Eylül'de yayımlanmış yazının yeniden gündeme gelmesi ve bu defa ses getirmesi, X kullanıcısı "Ezel"in yazıyı alıntıladığı kısımda geçen geçen ve dedikodu tarafı ağır basan iddialar nedeniyle oldu. Ancak asıl iddialar dizi endüstrisinde yaşandığı iddia edilen hukuk dışı durumlara dairdi. Sektörün tekelleştiğini iddia eden Uğur, belli başlı birkaç menajerlik ajansına bağlı olmayanların sektörde şansı olmadığını belirterek, sektörü elinde tutan birkaç isim olduğunu iddia etti. ID Danışmanlık Limited Şirketi sahibi, Serenay Sarıkaya ve çok sayıda ünlünün menajerliğini üstlenen Ayşe Barım ve ID İletişim hakkında; Serenay Sarıkaya ile Mert Demir'in kamufle ilişki kurmasına aracılık etmek ve sektörde tekelleşmeye sebep olmak iddiaları bulunuyor. İddialar kısa sürede şirket tarafından yalanlandı. Ajans bünyesindeki oyuncular da bu iddiaların "ahlak dışı" olduğunu belirten açıklamalar yaptı. Ancak sektörde yer alan pek çok ünlü oyuncu ise tekelleşme iddialarının doğru olduğunu söyleyen açıklamalar yaptı.
Ayşe Barım Farah Zeynep: Kolay gelsin7 Ocak'ta "Ezel" isimli sosyal medya kullanıcısının paylaşımını yeniden paylaşan oyuncu Farah Zeynep Abdullah "Hadi bakalım kolay gelsin" notunu ekledi.
Rekabet Kurumu'ndan incelemeRekabet Kurumu, kast ajansı ve menajerlik alanlarında faaliyet gösteren 21 teşebbüse soruşturma açılmasını kararlaştırdı. Rekabet Kurumu'nun internet sitesinde yer alan duyuruya göre; Kurum, Kast Ajansları Derneği ile kast ajansları ve menajerler tarafından Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un ihlal edildiği iddiasına yönelik olarak yürütülen ön araştırmayı tamamladı. Bu kapsamda, elde edilen bilgileri, belgeleri ve yapılan tespitleri ciddi ve yeterli bulan Kurul, bu alanda faaliyet gösteren 21 teşebbüse soruşturma açtı.
Kurulun soruşturma açtığı teşebbüsler şöyle sıralandı:
"Kast Ajansları Derneği, Abdullah Bulut Menajerlik İletişim Dan. Ltd. Şti., Asiye Değirmenci Menajerlik ve Film Yapım Ltd. Şti., Black Listt Menajerlik Halkla İlişkiler ve Org. Hiz. Tic. Ltd. Şti., Cemile Yaprak Atış, Deniz Tüney Tanıtım Turizm Halkla İlişkiler ve Pazarlama Ltd. Şti., Erberk Kast Prodüksiyon ve Tic. Ltd. Şti., Icon Talent Org. Yap. San. ve Tic. Ltd. Şti., ID İletişim Danışmanlık AŞ, Kahraman Özden Talent Management, Nimet Atasoy AŞ, People Fotomodel Prodüksiyon ve Tic. Ltd. Şti., Perama Görsel Sanatlar Org. Yapım ve Tic. Ltd. Şti., Persona Sanat İletişim Hiz. Ltd. Şti., Renda Güner Film Yapım Tanıtım Hiz. Tic. Ltd. Şti., Sökmen Ajans Reklamcılık ve Turizm Ltd. Şti., Şogen Film Müzik Prd. Org. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti., Talento Menajerlik Tic. Ltd. Şti., TB Sanatsal Yetenek Yön. Ve Dan. Ltd. Şti, Vodvil Prodüksiyon ve Menajerlik Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. ve Yüzdeyüz Oyunculuk Seslendirme Prodüksiyon Ltd. Şti."
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'ndan soruşturmaİstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı da, bazı sanatçı ve oyuncuların menajerliğini yapan Ayşe Barım hakkında, sosyal medya platformlarındaki paylaşımlar ve haberlerdeki iddiaları ihbar kabul ederek harekete geçti. Başsavcılıkça, maddi gerçeğin ortaya çıkartılması için re'sen soruşturma başlatıldı.
ID İletişim'den açıklama: Gerçek olmayan ve ahlak dışı iddialarİddiaların odağındaki ID İletişim'den yapılan açıklamada, "Şirketimizin kurucu ortağı Ayşe Barım ve uzun süredir birlikte çalıştığı oyuncumuz Serenay Sarıkaya, gerçek olmayan ve ahlak dışı iddialarla ilişkilendirilmiştir" denildi.
ID İletişim'e bağlı olarak çalışan oyuncu Serenay Sarıkaya da iddialarla ilgili gazetecilere, "O kadar tuhaf ve akılalmaz şeyler ki söylenecek hiçbir şey yok buna. Zaten ID İletişim olarak da ben kişisel olarak da mahkemeye taşıdık süreci. Mahkemede olduğu için de bir şey söylemek istemiyorum. Çok garip, anlaşılması güç. Doğrudan ahlaksız ithamlar var bize yapılan" açıklamasında bulundu.
ID İletişim'e destek veren ünlülerID İletişim'in sosyal medyadan yayımladığı açıklaması arkasından çok sayıda ünlü oyuncu, Ayşe Barım ve Serenay Sarıkaya'ya destek veren mesajlar yayımladı.
Hazal Kaya "Böyle dayanaksız, mesnetsiz, kanıtsız, delilsiz 'öyle duyduk, zaten biliyorduk' gibi zırvalamalarla böyle büyük itiraflar atamazsınız kimseye. Gücünü aklından fikrinden ve en önemlisi vizyonundan alan bir kadından rahatsız oluyorsunuz diye böyle bıçaklamaya çalışamazsınız. Sırf, başarılı güzel, yetenekli ve hayatı dilediği gibi yaşıyor diye kadınlara bedel ödetme yarışına giremezsiniz" dedi.
Ezgi Mola, Şükran Ovalı, Mert Yazıcıoğlu, Bergüzar Korel, Aslıhan Gürbüz, Halit Özgür Sarı, Bige Önal, Sinem Kobal, Metin Akgülder gibi isimler ID İletişim'in açıklamasını paylaşarak Serenay Sarıkaya'ya destek verdi.
Oyuncu Bergüzar Korel Instagram hesabından yaptığı destek mesajında ID İletişim'in açıklamasını alıntılayarak "Nerede kadın dayanışması?" yazdı.
Farah Zeynep Abdullah ise X hesabından yaptığı paylaşımda "Kadın dayanışması ha bütün kadınlar eşittir ama bazıları diğerlerinden daha eşittir arkadaşlar şaka maka hönkürtmeyin" diye yazdı.
Ünlülerin bir kısmı ise sektördeki iddiaların gerçek olduğunu söyleyerek durumun çözümü için adım atılması gerektiğini ifade etti.
Deniz Işın: Elbet kokusu çıkacaktıİddialar hakkında sert açıklamalar yapan isimlerden birisi de oyuncu Deniz Işın oldu. Instagram hesabından açıklama yapan Işın, şunları söyledi:
"Kadın dayanışması istediğiniz kadın yüzünden kaç tane kadın oyuncunun hakkına girildiğini düşündünüz mü hiç? Kendisi bizzat işlerime engel olmaya kalktı, tanıdığım çok yetenekli kadın oyuncuların önünü kesti. Eğer bir mafyalaşma varsa, kadın ve insan hakları savunucusu olarak en çok sizin ses çıkarmanız gerek. Kime kimi peşkeş çekti bilemem ama şaşırmam. Sırası geldi diye delirmeyin, elbet kokusu çıkacaktı."
Saadet Işıl Aksoy: Çözüm hedefli adımlar atılmalıSaadet Işıl Aksoy sosyal medyada şu açıklamayı yaptı:
"Sektörümüzle ilgili birkaç gündür yapılan tartışmaların en kısa sürede magazin bakış açısından arındırılması, asıl ve gerçek problemlere odaklanılması ve çözüm hedefli adımlar atılması gerektiğini düşünüyorum. Birçoğu dostum olan, sadece işini en iyi şekilde yapmaya odaklanmış kadın oyuncularımızı hedef göstermek yerine bu konuya daha profesyonelce yaklaşmak zorundayız, eğer şikâyet ettiğimiz problemlerin bir parçası olmak istemiyorsak."
Burcu Biricik: Pastanın dilimlerini kimlerin paylaştığını konuşmamız gerekirken magazin çukuruna düştükBurcu Biricik, Instagram hesabından yaptığı paylaşımda, sosyal medyada konunun magazinel tarafının konuşulduğunu, asıl meselenin göz ardı edildiğini söyledi:
"Niye böyleyiz biz? Şu an sektördeki tekelleşmeyi, nasıl domine edildiğini, mesleki etiği ahlakı, bu koca sektörde var olmaya nefes almaya, mesleğini icra etmeye çalışan fakat bir türlü fırsat yaratılamayan, yaratılmadığı gibi köstek de olunan onlarca yetenekli (genel) sektör insanını, o koca pastanın dilimlerini sürekli olarak kimlerin paylaştığını konuşmamız gerekirken biz yine magazin çukuruna düştük."
Melisa Sözen: Bu sektörde kimse tekelleşme problemi olmadığını söyleyemezOyuncu Melisa Sözen de sosyal medya hesabından paylaştığı mesajla sektçrdeki tekelleime iddialarının gerçek olduğunu söyledi:
"Bu sektörde kimse tekelleşme problemi olmadığını söyleyemez. Yapımcılara, kanallara aynı isimlerin dayatılması; kimi oyuncular için 'Eğer onu oynatırsan o zaman bizden bu ismi alamazsın' tehditlerinin yapıldığı bir düzen kabul edilemez. Bu güç oyunları sadece projeleri değil, oyuncuların kariyerlerini yönetirken onları kendine muhtaç etmeyi de içeriyor. 20'li yaşlarımda 'Artık anne oynamaya hazırlan' diyerek güçsüzleştirilmeyi de, 'Şu yapımcı senin enerjini beğenmiyor ben olmasam bu işi alamazdın' gibi cümleler kurarak özgüven parçalayıp kendine muhtaç etmeyi de içeriyor. Artık herkesin şapkasını önüne koyup bu sektördeki tekelleşmeyi de zorbalığı da kabullenmesi ve sorunu çözmeye odaklanması lazım. Yoksa konu hiçbir şekilde bizi ilgilendirmeyen magazinel rivayetler ya da korkunç üsluplu yalan yanlış metinler değil. Konu elimizdeki gücü nasıl kullandığımız. Konu hakkaniyet ve adil çalışma koşulları. Konu sırf arkasında yeterli güç olmadığı için izleme şansı bulamadığımız birbirinden yetenekli oyuncular."
Zeynep Beşerler: Otuz oyuncuyla köşe kapmacaOyuncu Zeynep Beşerler de Instagram hesabından yaptığı paylaşımda konu hakkında görüşlerini açıkladı:
"Yıllardır bu sektörde aramızda konuşulanları gazeteci bir abimiz, bizi hiç ilgilendirmeyen özel hayatlar üzerinden çıtlatınca fırtına koptu. Evet kimsenin özel hayatı bizi ilgilendirmez, 'Ne özeli genel genel' de diyemeyiz. Ancak tekelleşme konusuna gelirsek, ki yazının en önemli yeridir! Herkesin şapkasını önüne koyup bir düşünmesi gerekir. Konu sadece tekelleşme, güçlü yapımcıların otuz oyuncu arasındaki köşe kapmacası, Instagram takipçi sayısına göre verilen roller olsaydı, yine aynı tepkiyi verir miydik diye? Yoksa bu durumlardan hiç mi haberiniz yoktu?"
Rabia Soytürk: İlk kez duymuş gibi rol yapmayınHabertürk'te yer alan habere göre Rabia Soytürk de tekelleşmeyle ilgili görüşlerini bildirdi:
"Özel hayatlarla ilgili iddialar havada uçuşuyor. Kime ne insanların hayatından? Burada önemli olan tek mesele tekelleşme, sektörün belli başlı insanlar tarafından domine edilmesi, kendi oyuncuları dışında neredeyse kimseye makul bir iş bulma şansı bırakmamaları. Sözün özü ortada… Hiç de yeni olmayan hatta yıllardır birçok oyuncuyu, yönetmeni senaristi ve çalışanı mağdur eden bir sorun var. Magazin konuşanları zaten bir kenara atalım da bazı arkadaşlar ilk kez duymuş gibi yapmayı bazı arkadaşlarsa ismi geçenlerin bunu yapmış ve yapıyor olma ihtimalleri yokmuş gibi davranmayı da bırakırlarsa sorun belki gerçekten konuşulabilir. Çok doğru."
Nedim Saban: Ekmek Ayşe Barım'ın ağzındaTekelleşme tartışmasına katılan ilk erkek oyuncu ise Nedim Saban oldu. Saban X hesabından yaptığı paylaşımda tepkisini şu sözlerle dile getirdi:
"Ekmek aslanın değil, Ayşe Barım'ın ağzında! Televizyon piyasasına girmek isteyen gençlere, tekelleşmeyi dilim döndüğünce anlatıyorum. Kabul edilme olasılıklarında durumu kişiselleştirmemeleri gerektiğini, işin yetenek ya da donanımla hiç ilgisi olmadığını anlatıyorum. Ancak beni asıl kaygılandıran Ayşe Barım taifesinin son yıllarda ağzının tiyatrodan da sulanması. Küçümsedikleri sanatımız birden değerli oluverdi, bilet fiyatları tavan yaptı. Mesleğe yazık olmasın diye yıllardır açıkça söylediklerimi şuracığa bırakıvereyim."