Yumuşama tartışmaları devam ederken 31 Mart seçimlerinin ardından ilk kayyum Hakkari Belediyesi’ne atandı. DEM Parti yönetimindeki belediyeye önceki gece polisler tarafından baskın yapıldı. Daha kayyum sopasına sarıldı.

31 Mart seçimlerinin ardından ilk kayyum Hakkari Belediyesi’ne atandı. DEM Parti yönetimindeki belediyeye önceki gece polisler tarafından baskın yapıldı. Belediye Eş Başkanı Mehmet Sıddık Akış, Van’da gözaltına alındı.

İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, seçilen Belediye Başkanı Akış’ın ‘‘PKK/KCK yapılanmasında üst düzey görev aldığı’’ iddia edilerek Hakkari Belediyesi’ne kayyum atandığı belirtildi. Açıklamada, Akış’ın ‘‘geçici tedbir olarak’’ görevden alındığı ifade edildi.

Açıklanan kayyum kararının ise önceki gün partisinin değerlendirme kampına katılan AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın konuşması sonrası gelmesi ise dikkat çekti. Erdoğan, ‘‘Yumuşama adı altında kırmızı çizgilerimizden taviz verecek değiliz’’ sözlerinin yanı sıra sınır ötesinde de operasyon sinyalleri vermişti.

Öte yandan Van’da gözaltına alındığı bilinen Akış’ın Hakkari Valisi Ali Çelik’in atandı. Kararda, Akış hakkında 2014 yılından bu yana devam eden PKK üyeliği davasının bulunduğu ve YSK’nin de adaylık kararında bir mahsur görmediği belirtilirken karara tepki yağdı.

KENDİLERİNİ ANAYASA’NIN ÜZERİNDE GÖRÜYORLAR

DEM Parti kayyum kararının ardından MYK’yi olağanüstü topladı. DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, “Kayyum atanma konusunda uydurma gerekçelerle hukuksal kılıf giydirmeye çalıştıklarını çok iyi biliyoruz. Demokrasiye darbe yapmak, bu iktidarın bu yüzyılda yaptığı en korkunç suçlardandır. Kendini anayasadan üstün gören bir parti ile yönetiliyor Türkiye. İstediğinde ‘bir kayyum atanır’ diyen bir iktidar ülkeyi yönetiyor” dedi.

AKP MHP İKTİDARININ ANLAYIŞI BUDUR

Kılıç şu ifadelere yer verdi:

“Mehmet Sıddık Akış ön seçimde belirlenmiş adayımız ve seçimle iş başına gelen bu doğrultuda hizmet vererek eş başkanımız olmuştur. Şu an işlenen OHAL hukukudur. Kürdün OHAL’i hiç bitmiyor. Bu mudur normalleşme, bu mudur ilk adım? AKP-MHP iktidarının anlayışı budur.

Belediyelerimize yönelik bu uygulama sadece partimize değil, insanlığın büyük mücadele ile kazandığı seçme seçilme hakkına yapılmıştır. Bütün kamuoyu tepkisini en büyük şekilde göstermekledir. STK’lerden sanatçılara kadar yüreği demokrasi ile artan herkes ses çıkarmalı, Hakkari halkının iradesine ses çıkarmalıdır. Hakkari’de olanlara izin verirsek, sonuçlarının nerede tamamlanacağını tahmin etmek hiç de zor değil. Türkiye’nin ikinci yüzyılında demokrasi mücadelesinin önüne kurulmuş bir barikattır.” Kılıç ayrıca partisinin belediyeleri önünde nöbet eylemleri yapacağını da duyurdu.

HALKIN İRADESİ YOK SAYILMIŞTIR

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Hakkari Belediyesi’ne kayyum atanmasına tepki gösterdi.

Hakkari Belediyesi’ne atanan kayyum hakkında konuşan CHP Lideri Özgür Özel de karara tepki gösterdi. Özel, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Hakkari Belediyesi’ne sabah saatlerinde bir operasyon yapılarak, Belediye Başkanının gözaltına alınmasını ve 10 yıl önce başlamış ve halen süren bir davası gerekçe gösterilerek kayyım atanmış olmasını reddediyoruz. Yaşananlar, henüz 2 ay önce tecelli etmiş Hakkari halkının iradesini yok saymaktır. Kayyum görevlendirmesi geri çekilmelidir. Demokrasinin ve halk iradesinin yanında, kayyum anlayışının karşısındayız!" ifadelerini kullandı.

 İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu da kayyuma tepki gösterdi. İmamoğlu, “Kayyum sürecinde bu tür ortamların olgunlaşmasında ya da oluşmasındaki yöntem ve metotlar, insanların demokrasiye olan inancını kırıyor” diyen İmamoğlu, “Bu tür görevden almalar olsa dahi, kanun gereği orada bir Meclis var ve o Meclis, başkan vekilini seçer ve yoluna yürür. Bu tür ortamlarda, ‘kayyum’ denen garabete başından beri karşı olan birisiyim ve bu konunun gerçekten yerel demokrasiyi çok yaraladığını, insanların oy kullanırken nasıl ona sahip çıktığını bilen birisi olarak, demokrasiyle olan bağını kopardığını düşünüyorum” açıklaması yaptı.

Öte yandan atanan kayyuma birçok siyasi parti, emek meslek örgütü ve sendika da tepki gösterdi. Yapılan açıklamalarda karar, rejimin iktidarını pekiştirme hamlesi olarak değerlendirilirken mücadele çağrıları yapıldı. Açıklamalardan öne çıkanlar şöyle:

SOL Parti: “Hakkari Belediyesi’ne kayyum atanması kabul edilemez. Kürt halkının seçme seçilme hakkını dahi yok sayan bu girişim karşısında dayanışma içinde mücadele edeceğiz” 

Emek Partisi (EMEP): “Kendi iktidarını pekiştirmek için birçok kez değiştirdiği Anayasayı kendisi ihlal eden iktidar, tüm bunlara rağmen ‘yeni anayasa’ için destek isteyebilecek kadar da aymazdır. Darbecilerle yarışan uygulamalara imza atan AKP iktidarının Hakkâri’de atadığı kayyum halklar nezdinde hükümsüzdür”

Türkiye İşçi Partisi (TİP): “Her fırsatta hukuku katleden ve halk iradesini gasbeden AKP iktidarıyla mücadeleyi yükselteceğiz. Kayyum zihniyetinin karşısındayız. DEM Parti ile dayanışma duygularımızı paylaşıyoruz.”

Diyarbakır Barosu: “Seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının demokrasinin vazgeçilmez unsurlarından biri olduğunu bir kez daha hatırlatıyoruz. Seçmen iradesine, seçme ve seçilme hakkına saygı gösterilerek, Hakkari Belediyesi Eş Başkanının derhal göreve iade edilmesini bekliyoruz.’’

DİSK Genel-İŞ: “Belediyelere kayyum atamak, Anayasa’nın birçok maddesine ve Türkiye’nin imzalamış olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi de dahil olmak üzere demokratik uluslararası anlaşmalara, evrensel hukuka ve temel insan haklarına aykırıdır. ”

Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES): “Halkın demokratik iradesine yapılan bu müdahaleyi kabul etmiyoruz. Biz biliyoruz ki; Hakkâri’de yaşanan bu anti demokratik duruma sesiz kalırsak devamı gelecek. Bu seçmen iradesine darbe girişimi karşısında dayanışma içinde mücadelemizi sürdüreceğiz.”

TKP:  ‘‘AKP seçimden önce bir pazarlık ve şantaj aracı olarak kullandığı kayyım uygulamasını yine devreye soktu. Bu uygulamanın hiçbir meşruiyeti bulunmamaktadır. Kimse kendisini milli güvenlik vb. gerekçelerle aldatmaya kalkmasın. İktidarın kendisi bu ülke ve halk için bir güvenlik sorunu olmaya devam etmektedir.”

∗∗∗

4 GÜNLÜK EYLEM YASAĞI 

Hakkari Belediye Başkanı Mehmet Sıddık Akış’ın görevden alınarak yerine kayyum atanmasının ardından Diyarbakır Valiliği, kent genelinde 3-7 Haziran tarihleri arasında 4 gün süreyle eylem yasağının getirildiğini duyurdu. Valilik açıklamasında, ‘‘03.06.2024 günü Hakkari Belediye Başkanı Mehmet Sıddık Akış’ın İçişleri Bakanlığı’nca görevden uzaklaştırılarak Hakkari Valisi Ali Çelik’in Hakkari Belediye Başkan Vekili olarak atanması sonrası terör örgütü sempatizanları, marjinal ve radikal gruplar tarafından sözde protesto etmek amacıyla ilimiz genelinde yasa dışı eylem ve etkinlikler gerçekleştirme çabası içerisinde olabilecekleri, bu eylem ve etkinlikler nedeniyle kamu düzeni ve güvenliğinin tehlikeye düşebileceği ve toplumsal çatışma çıkarılmak istenebileceği değerlendirilmektedir” ifadeleri tepki çekti.

∗∗∗

İKTİDARIN KAYYUM SOPASI

31 Mart seçimlerinin ardından ilk kez kayyum atayan iktidar, daha önce de birçok kez muhalefeti susturmak amacıyla bu yola başvurmuştu. 2019 yılında Doğu ve Güneydoğu’da da HDP birçok il ve ilçe belediye başkanlıklarının kazanmasının ardından dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu 65 belediyeden 51’ine kayyum atamıştı.

Kayyum atanan belediyelerin birçoğu 31 Mart’ta DEM Parti yönetimine geçerken seçimlerin hemen ardından Van’da da mazbata krizi yaşanmıştı. İl Seçim Kurulu, Van’da seçimi kazanan DEM Parti adayı Abdullah Zeydan’ın memnu hakları elinden alınarak yasaklı konuma düşürmüş, mazbatanın ikinci sırada yer alan AKP’li adaya verileceğini açıklamıştı. Ancak halkın sokaklara da yansıyan mücadelesi sonucu Zeydan geç de olsa mazbatasını alabilmişti.

∗∗∗

PROTESTOLARA POLİS MÜDAHALEDE BULUNDU

Hakkari Belediye Başkanı Mehmet Sıddık Akış’ın görevden alınarak yerine kayyum atanmasına yönelik birçok ilde de eylemler gerçekleşti. Batman’da DEM Parti Milletvekili Zeynep Oduncu ve Batman Belediye Başkanı Gülistan Sönük’ün de olduğu yurttaşlar il binası önünde toplandı. Atatürk Parkı’na kadar yürüyüş yaparak basın açıklaması yapmak isteyen yurttaşlara polis müdahale etti. Toplam 3 kişi gözaltına alındı. Diyarbakır’da da DEM Parti’nin çağrısıyla Ceylan AVM önünde bir araya gelen yurttaşlar kayyum kararını protesto etti. Açıklama uzunca bir süre engellendi ve kitle polis ablukasına alındı. Açıklamanın yapılmasına izin vermeyen polis basının da görüntüsü almasını kalkanlarla engelledi. Engellemelerle yaşanan arbedenin ardından uzun müzakereler sonucunda açıklama yapıldı. Adana’da da kararı protesto etmek isteyen DEM Partililer il binasından çıkarılmadı. Bina ablukaya alınırken Adana Emniyeti parti binasına girişlere ve çıkışlara izin vermedi. Öte yandan Antalya’da da karar protesto edildi.

∗∗∗

İRADEMİZİ GASP ETTİRMEYECEĞİZ

İstanbul Emek, Barış ve Demokrasi Güçleri, Hakkari Belediyesi’ne kayyum atanması kararını protesto etti. Şişhane Meydan’ında konuşan DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları, "İrademizi gasp etmenize izin vermeyeceğiz" dedi.

Kitle “Belediyeler bizimdir. Gaspa izin vermeyeceğiz”, “Kayyum’a geçit yok. İrademize sahip çıkıyoruz” pankartı açtı. “Halkın iradesi gasp edilemez”, “Her yerde seçim hak, Hakkari’ye yasak” afişleri taşıyan kalabalık, “Direne direne kazanacağız” sloganları attı.

Hükümetin kayyım kararına tepki gösteren DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları, AKP iktidarının DEM Parti Belediyelerine karşı üçüncü kez bir siyasi darbe gerçekleştirdiğini kaydetti. “Seçilmişlerimizin dokunulmazlığını kaldırarak, onları cezaevlerine koyarak, Kobane kumpas davası ile arkadaşlarımıza 407 yıl ceza vererek bir darbeye daha imza atmıştır” diyen Hatimoğulları, şöyle konuştu:

“Daha bugün Hakkari Belediyemize kayyım atanıyorsa belediye eş başkanımız gözaltına alınıyor. Gerekse ise 10 yıl önceki bir dava. 10 yıl kış uykusuna yattı bunlar. Adayımız Hakkari Belediye başkanı sevildikten sonra dava devreye sokuluyor. Bu işin hukuki tarafı anayasa ile koruma altına alınmıştır. Bir insan masumiyet karinesi gereği hakkında mahkumiyet kararı olana kadar belediyeye kayyım atanamaz.”

Hatimoğulları, Hakkari’ye atanan kayyımın eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun ekibinde yer alığını savunarak, “Arkadaşımız hakkında dava açan ekip FETÖ Terör Örgütü tarafından atanan yargıçlardır. İrademizi gasp etmenize izin vermeyeceğiz” diye konuştu.